Hoe je als waakzame CFO niet de pretbederver wordt

Onze economie draait goed en business is booming. Dan moet je als financieel directeur sterk in je schoenen staan om investeringsvoorstellen af te remmen. Hoe houd je de rug recht als waakzame CFO? Arnold Mars is financieel directeur van AFAS Software en heeft daarover een duidelijke visie: organiseer een cultuur waarin verbondenheid en tegenspraak hand in hand gaan.

In de financiële wereld spreken ze over een Goudlokje-scenario: onze economie groeit niet te traag en niet te snel. Er is een beperkte inflatie en het consumentenvertrouwen blijft op peil. Die economische indicatoren zijn zoals de pap van Goudlokje: niet te heet of niet te koud. Arnold Mars begrijpt de verleidingen van dat scenario. Want dan is het verlangen groot om overnames of grote investeringen te doen. Of om nieuwe medewerkers aan te trekken en nieuwe markten te betreden. Voor een financieel directeur is het dan soms lastig om op de rem te trappen.

Vermijd groepsdenken

In de boardroom moet je altijd alert zijn voor groepsdenken. Mensen die nauw samenwerken vormen een hecht team. Streven naar consensus en conflictvermijding kunnen dan de discussies tussen de bestuurders verlammen. Resultaat? Alternatieve ideeën en zienswijzen komen weinig of niet aan bod. Terwijl het volgens Arnold precies de taak is van de CFO om een verfrissende kijk op de zaken te geven. 

Gelukkig is het perfect mogelijk om kritisch te blijven zonder bekend te staan als de pretbederver. Arnold verklaart: “De rol die je als CFO opneemt, wordt sterk bepaald door cultuur in je organisatie. Veel managers durven niets te zeggen uit vrees om de relatie aan te tasten. Die drempel ligt nog hoger als je een leidinggevende wilt tegenspreken. Toch is het belangrijk om elkaar scherp te houden en te prikkelen door te wijzen op de mogelijke gevolgen van een bepaalde beslissing. Als CFO werk je mee aan zo’n bedrijfscultuur.”

Werk als een tandem

Kuddegedrag is een gevaar op de werkvloer. Arnold Mars gelooft wél in de kracht van tandems. Duo’s die elkaar aanvullen, realiseren betere resultaten dan wanneer ze werken in sterk gescheiden rollen. De CFO is in Arnolds ogen dan ook meer dan de persoon die cijfers en data invoert. Hij houdt het schip mee op koers met scherpe financiële KPI’s. Arnold: “De CFO stuurt vooral de interne organisatie aan, terwijl de CEO veel meer gericht is op de buitenwereld. Als beiden een tandem vormen, leidt dat tot een beter bedrijfsbeleid. Ze vullen elkaar aan en corrigeren elkaar wanneer dat nodig is.”

Wees zichtbaar als financiële manager

De financiële manager die alle cijfers verzamelt en achter de schermen aan de touwtjes trekt. Volgens Arnold is dat clichébeeld achterhaald: “De controlling-functie komt dichter bij de business te staan. Correct rapporteren blijft natuurlijk altijd belangrijk, maar constructief en kritisch meedenken met je business is ook essentieel. Daarom is het goed om zichtbaar te zijn in je organisatie. Neem je rol op als het gaat over procesverbetering. Ondersteun je medewerkers met raad en daad en geef hen verantwoordelijkheden. Tegenwoordig zijn veel financiële processen geautomatiseerd, zo kun je het managementteam downsizen. Dat is al jaren de filosofie bij AFAS Software en die evolutie vind je nu ook terug bij multinationals.”

Vermijd veto’s

Moet je als CFO vetorecht hebben bij belangrijke beslissingen? “Dat is niet mijn stijl”, benadrukt Arnold. “Een veto is het allerlaatste wat je moet inzetten. Beter is om aan te geven dat je het dossier heel nauwgezet en kritisch zult opvolgen. Uiteindelijk moet je ook als CFO risico’s durven te nemen.”

Maak je organisatie klaar voor de toekomst

Een Goudlokje-economie is volgens Arnold Mars het moment om je organisatie klaar te maken voor de toekomst. Hoe? Door te innoveren. “Stem je interne organisatie af op waardecreatie voor de lange termijn. Dat doe je door een cultuur te bevorderen waar werkplezier, enthousiasme en innovatie kernwaarden zijn. Zelfs het belang van externe aandeelhouders moet daarvoor wijken.”

Bedrijven die alleen denken aan het rendement op korte termijn zullen met moeite overleven als de economie weer in een dip raakt. Arnold: “Winstdoelstellingen zijn geen citroen die je kunt uitpersen. Winst is een gevolg van wat je doet in je bedrijf en niet een doel op zich.”